Pomyśl o przyszłości dziecka i zaszczep je przeciwko wirusowi HPV. To da mu szansę uchronienia się od wielu nowotworów

Na początku roku szkolnego robimy wiele rzeczy z myślą o przyszłości naszych pociech. Wybieramy im zajęcia dodatkowe i kursy. Warto też przy okazji zadbać o ich przyszłe zdrowie i - jeśli mamy dzieci w wieku nastoletnim – zaszczepić je przeciwko przenoszonemu drogą płciową wirusowi brodawczaka ludzkiego, znanego jako wirus HPV (Human Papilloma Virus).

Wirus HPV jest najczęstszym wirusem przenoszonym przez kontakty seksualne, a zakażenia bardzo trudno uniknąć. Przenosi się bowiem już przez sam kontakt narządów płciowych typu skóra do skóry, do zakażenia nie jest potrzebny nawet pełen stosunek seksualny. Wiele osób nie zauważa nawet zakażenia i nieświadomie przekazuje wirusa dalej. Dlatego wirus ten jest powszechny. Zakłada się, że ponad 90 proc. osób w ciągu życia z wirusem HPV się zetknie. A około 50-75 proc. aktywnych seksualnie kobiet zakazi się odmianą wysokiego ryzyka. Na HPV nie ma lekarstwa. Organizm może go zwalczyć samoistnie, ale nie zawsze tak się dzieje.

Istnieje około 200 odmian tego wirusa. Niektóre z nich są łagodne, powodują brodawki narządów płciowych, ale jest też część typów agresywnych, które – jeśli zakażenie jest przewlekłe - wywołują groźne nowotwory. Najczęstszym jest rak szyjki macicy u kobiet. Szacuje się, że niemal wszystkie przypadki tego nowotworu mają z nim związek. Ale wirus HPV wywołuje też raka raka pochwy, sromu, prącia, odbytu, a nawet jamy ustnej, szyi lub głowy.

- Wirus HPV jest groźny także dla mężczyzn, lekarze alarmują, ze na nowotwory głowy i szyi wywołane tym wirusem chorują coraz młodsi mężczyźni. Zaszczepiony w dzieciństwie mężczyzna ma szansę nie zachorować, ale też nie zakazić kobiety, którą pokocha – podkreśla Anna Leder z ŁOW NFZ.

Oczywiście nie każde zakażenie wirusem HPV oznacza nowotwór. Ale co setna zakażona onkogennym typem wirusa kobieta rozwinie raka szyjki macicy. Ten nowotwór wciąż jest w Polsce bardzo częsty. Ma go co dziesiąta chora onkologicznie kobieta. Mimo dostępnej profilaktyki nadal połowa chorych umiera.

Przed zakażeniem wirusem HPV chroni jednak szczepienie. Szczepionki takie stosowane są już od wielu lat, programy bezpłatnych szczepień przeciw HPV istnieją w ponad stu krajach. W sumie podano już pół miliarda dawek szczepionek. W krajach z programami szczepień liczba zachorowań na raka szyjki macicy drastycznie spadła. Na przykład w Szwecji wśród kobiet szczepionych przed 17. rokiem życia przypadków raka szyjki macicy jest aż 10 razy mniej. Dzięki stosowaniu szczepionek od dawna wiadomo, że są one bezpieczne.

Od 1 czerwca w Polsce te przełomowe szczepionki są bezpłatne dla wszystkich dziewcząt i chłopców w wieku 12 i 13 lat. Narodowy Fundusz Zdrowia refunduje bowiem zarówno preparat jak i jego podanie. Szczepienia nie są obowiązkowe, ale ze względu na ich zalety warto z nich skorzystać. Korzyści ze szczepienia odnoszą nie tylko dziewczynki, ale i chłopcy. Mogą oni uniknąć nowotworów i przenoszenia wirusa na partnerki.

W programie dostępne są dwie szczepionki: Cervarix i Gardasil 9. Obie działają podobnie i wymagają podania dwóch dawek w odstępie 6-12 miesięcy. W roku 2023 prawo do bezpłatnych szczepień przeciwko HPV mają wszystkie dzieci urodzone w latach 2010 i 2011. W przyszłym roku będzie można zapisać dzieci z roczników 2011 i 2012. Zapisu można dokonać przez Internetowe Konto Pacjenta (wybierając konto dziecka i zakładkę profilaktyka) lub przez infolinię 989. W województwie łódzkim szczepi 218 poradni, można wybrać dowolną. Nie trzeba mieć skierowania.

Tu znajdziesz informacje o szczepieniu oraz adresy i telefony punktów szczepień w województwie łódzkim

Starsze dzieci mogą skorzystać z refundowanej w 50 proc. szczepionki przeciw HPV Cervarix – receptę wypisze np. lekarz POZ.

Kobiety, które nie były szczepione przeciw wirusowi HPV, też mogą wiele zrobić, by nie zachorować na raka szyjki macicy. Najważniejsze jest badanie cytologiczne, które pozwala wcześnie wykryć zmiany i wdrożyć leczenie. Cytologia dostępna jest bezpłatnie w każdym gabinecie ginekologicznym mającym umowę z NFZ dla kobiet w wieku 25-59 lat raz na trzy lata, lub częściej jeśli są w grupie ryzyka.